حکمت، گمشده شعر امروز

محمدمهدی سیار در گفت‌وگو با خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)،‌ اظهار کرد:‌ به نظر من استقبال از غرفه‌های شعر بسیار خوب بوده است و یکی از بخش‌های شلوغ نمایشگاه غرفه‌های شعر است. این روزها می‌بینم که مردم خیلی به دنبال شعر می‌آیند و هنوز به نظرم شعر هنر اول ایران محسوب می‌شود. از طرفی ظهور و بروز شعر تنها در کتاب نیست و در حوزه‌هایی مانند موسیقی، سینما، گرافیک و حتی مداحی‌ها شاهد حضورش هستیم و به عبارت ساده‌تر به شکل‌های مختلف جلوه‌گری می‌کند.

وی ادامه داد: به نظر من یکی از هنرهایی که باعث رشد کتابخوانی در جامعه شده، شعر است. در روزهای گذشته در بازدیدی که از چند غرفه شعر داشتم، متوجه شدم که خوشبختانه تنوع بسیار خوب است و برای هر سلیقه‌ای کتاب مناسبی در بازار موجود است. یعنی هم به لحاظ زبانی، هم محتوایی و هم فرمی تنوع بسیار خوب است.
 
این شاعر با اشاره به تعداد‌ عناوین مجموعه‌شعرهای منتشر شده گفت: تعداد عنوان کتابی که در یک سال در حوزه شعر چاپ می‌شود، بسیار زیاد است و این بیانگر آن است که هم استقبال برای نوشتن و هم استقبال برای خواندن بسیار خوب است.

وی درباره شیوه چاپ کتاب در انتشارات معتبر مانند شهرستان ادب اظهار کرد: شهرستان ادب ناشر تخصصی حوزه شعر و داستان است و ما با یک سخت‌گیری خاصی کتاب‌ چاپ می‌کنیم و همین باعث شده تا استقبال خوبی از کتاب‌های این نشر بشود؛ زیرا مخاطب به ما اعتماد کرده است و ما جواب اعتماد او را با عرضه کتاب‌های خوب می‌دهیم.

سیار که دورادور با شهرستان ادب همکاری دارد در توضیح معیارهای این نشر برای چاپ کتاب‌ گفت:‌ مهم‌ترین مولفه‌ای که ما برای چاپ اثر در نظر می‌گیرم، کیفیت ادبی اثر است. یعنی شعر در ابتدا باید دارای سلامت زبانی و برجستگی‌های زبانی باشد؛ به عبارت دیگر شاعر باید اصول را خوب آموخته باشد و بتواند درست به کار ببرد و در کل چیزی به زبان اضافه کند.
 
وی افزود: ملاک دوم کیفیت سایر عناصر ادبی مثل خیال و عاطفه است؛ چراکه مخاطب انتظار دارد که در کنار همه این ویژگی‌ها شاعر در اثرش دست به کشف‌های تازه بزند تا او غافلگیر و شگفت‌زده شود. نکته بعدی اندیشه است. به نظر من آنچه نیاز جامعه امروز است و مردم از شاعر می‌خواهند، اندیشه اوست. مردم ما در طول تاریخ شاعر را در قامت یک اندیشمند دیده‌اند و توقع ما از شاعرانی که با آنها کار می‌کنیم این است که بهره‌مند از یک عمق اندیشه‌ای و یک نظام فکری منظم باشند. به عبارت دیگر این افراد باید شاعر-متفکر باشند.
 
این شاعر با اشاره به نگاه‌های مورد نظر در نشر کتاب‌های شعر اظهار کرد: از نظر ما آنچه در امتداد مسیر ادبیات فارسی قرار می‌گیرد، ادبیاتی است که مبتنی بر تاریخ، معارف اسلامی و قرآن باشد. ما چنین نگاهی را در اشعار شاعران بزرگی مانند حافظ، سعدی و مولانا نیز می‌بینیم. به قول نظامی « شعر و عرش و شرع از هم خاستند/ تا دو عالم زین سه حرف آراستند». در کل توقع ایرانی جماعت این است که شاعر حداقل از این منابع باخبر باشد تا یک حرف بی‌ریشه و سطحی از او نشنود. به اعتقاد من حکمت عنصر گمشده شعر معاصر است.
 
این مدرس دانشگاه با اشاره به نبود تفکیک نگاه در شهرستان ادب اظهار کرد: سیاست شهرستان ادب به شکلی است که روی موضوع شعر تمرکز ندارد و نمی‌گوید که فلان شاعر به آن موضوع پرداخته، پس آثارش را منتشر نمی‌کنیم. یعنی ما در اکثر آثار یک سیاست واحد نداریم. ما در شهرستان ادب همه دیدگاه‌ها و نگاه‌ها را داریم. برای مثال ما کتاب‌هایی داریم که تماما غزل‌های عاشقانه است و این غزل‌ها هم از زبان خانم‌های شاعر و هم از زبان شاعران آقا منتشر شده است؛ در واقع تاکید ما بر سلامت شعر است و نخواستیم که تفکیک شعری داشته باشیم. البته در شعر عاشقانه از شعری استقبال می‌کنیم که به شعر سطحی نپردازد و به دنبال حکمت و عمق فلسفی در شعر بگردد.
 
شاعر «حق‌السکوت» ادامه داد:‌ دوستان من در نشر یک نگاه تخصصی  و حرفه‌ای را دنبال می‌کنند؛ از طرفی کیفیت چاپ، طرح جلد و مدیریت نشر، یک مجموعه‌ای را دور هم جمع کرده است که آثار قابل قبولی را به مخاطب عرضه می‌کند. برخلاف برخی ناشران، شهرستان ادب از کسی پول نمی‌گیرد، بنابراین هر کتابی که در اینجا چاپ می‌شود، حداقل ارزش یک بار خواندن را دارد.
 
سیار با اعلام خبر عرضه کتاب جدیدش گفت: مجموعه شعر «یادآوری» چهارمین کتاب مستقل من است که در نشر شهرستان ادب چاپ شد و حاصل یک تجربه تازه برای من بود. رباعی قالب تخصصی من نبود و سال‌هاست که بیشتر در غزل و نیمایی متمرکز هستم. با این حال در یک دورانی گرفتار قالب رباعی شدم و دیدم که چه قالب پرظرفیتی است و چقدر در آن می‌شود حرف زد.